Zanieczyszczenie filtrów oleju
Proces pogarszania się jakości oleju silnikowego można opóźnić przez jak najwcześniejsze oddzielanie większości zanieczyszczeń unoszącychsię w oleju silnikowym, krążącym w układzie smarowania, przez filtrowanie oleju oraz przewietrzanie skrzyni korbowej, czyli przymusowe usuwanie produktów spalania i par paliwa ze skrzyni korbowej, jak również oczyszczanie przedostającego się do niej powietrza.Współczesny silnik samochodowy wyposaża się z zasady w rozmaite urządzenia do oczyszczania oleju (pomijając filtr siatkowy umieszczony na pływającym smoku pompy oleju). Są to z reguły: filtr główny (zgrubnego oczyszczania, wbudowany szeregowo, przez który przepływa cała ilość oleju tłoczona przez pompę, oraz filtr bocznikowy (dokładnego oczyszczania), przez który przenika tylko drobna część (kilka procent) oleju tłoczonego przez pompę oleju. Niekiedy filtr bocznikowy i filtr szeregowy mieszczą się we wspólnej obudowie.W ostatnim czasie stosunkowo szerokie zastosowanie znalazły bocznikowe filtry odśrodkowe. W filtrze tego typu nie ma wkładu filtrującego, natomiast dość skuteczne oczyszczanie osiąga się dzięki wysokim obrotom wirnika filtru (kilka tysięcy obr/min), przy których zanieczyszczenia odrzucone zostają siłą odśrodkową na osadnik. Niektóre filtry mają napęd mechaniczny (np. montowane na przednim końcu wału korbowego silnika ZAZ 965A Zaporożec), inne obracają się samoczynnie na zasadzie odrzutu oleju wytryskującego z dysz wirnika.Na wkłady filtrujące stosuje się siatki metalowe, a ponadto różne materiały, jak wojłok, nici bawełniane, specjalną masę, papier itp.Dość często stosowane są też filtry oleju o specjalnych wkładach papierowych, przez które przesącza się cała ilość oleju tłoczona przez pompę oleju. W układzie smarowania silnika stosuje się tylko jeden filtr tego rodzaju, ponieważ spełnia on jednocześnie zadania filtru szeregowego i filtru bocznikowego.Objawy. Wskutek zamulenia się wkładu filtru bocznikowego olej przestaje przepływać przez filtr. Natomiast w razie zanieczyszczenia się wkładu filtru szeregowego otwiera się zawór przelewowy i pompa tłoczy olej wprost do kanału głównego w kadłubie, z pominięciem filtru szeregowego. Objawami zanieczyszczenia się filtrów oleju, wstępnego lub dokładnego oczyszczania, jest przede wszystkim przyspieszone pogarszanie się jakości i czernienie oleju po wymianie.Przyczyny. Podczas pracy silnika niektóre składniki oleju silnikowego ulegają rozkładowi chemicznemu, przy czym powstają różne związki stałe i półstałe, wydzielające się w postaci osadów, szlamu i zawiesin. Ponadto do oleju przedostają się rozmaite zanieczyszczenia, jak: pył, koks i popiół ze spalonego paliwa, woda i nagar ze spalonego oleju silnikowego, cząstki metali itp. Zanieczyszczany olej traci z biegiem czasu swe własności smarujące, co wzmaga zużycie części mechanizmów silnika. Oprócz tego wydzielające się coraz obficiej osady i szlam utrudniają krążenie oleju, głównie przez zmniejszanie drożności lub nawet zaślepianie kanałów oleju.Naprawa. Filtry oleju należy czyścić przy każdej wymianie oleju silnikowego. Element filtrujący filtru głównego należy okresowo rozbierać i dokładnie przemywać, a filtru bocznikowego (płytki tekturowe) wymieniać. Wirniki filtru odśrodkowego czyści się okresowo z zebranego mułu, a następnie przemywa benzyną lub naftą. Zakres czynności z tym związanych jest z reguły podany w instrukcji obsługi pojazdu samochodowego (patrz punkt 1.6.8).Szeregowe (główne) filtry oleju mają często urządzenia do samoczynnego (FSC Star 25, FSO Warszawa) lub ręcznego usuwania zanieczyszczeń zatrzymujących się na wkładzie filtrującym. Podczas przemywania filtru szeregowego nie zaleca się rozbierać samego wkładu filtrującego, gdyż późniejsze jego składanie jest dość trudne ze względu na znaczną liczbę cienkich płytek (170 … 190 sztuk). Nigdy nie należyczyścić metalowych wkładów płytkowych za pomocą drutu lub drucianej szczotki, gdyż powoduje to pogięcie płytek, a nawet zniszczenie wkładu.Ponieważ opory przepływu wkładu filtru bocznikowego są stosunkowo duże, po złożeniu filtru bocznikowego należy zawsze dokładnie sprawdzić wszystkie jego połączenia i upewnić się, czy olej nie przepływa przez filtr bez przesączania się przez wkład filtrujący. Prawidłowość działania filtrów sprawdza się podczas pracy silnika.Filtr siatkowy na pływającym smoku pompy oleju czyści się za każdym razem, kiedy zdejmuje się miskę olejową. Najpierw czyści się za pomocą metalowej szczotki, a następnie przemywa naftą i przedmuchuje sprężonym powietrzem.Wskazania. Filtry oleju powinny być regularnie i starannie obsługiwane. Kierowca powinien przede wszystkim:— wymieniać olej silnikowy w terminach podanych w instrukcjach obsługi danego silnika,wlewać do miski olejowej tylko czysty olej (z czystego naczynia i przy użyciu lejka zaopatrzonego w gęstą siatkę albo przez płótno lniane),zwracać baczną uwagę, aby do wnętrza skrzyni korbowej silnika nie przedostawały się z zewnątrz jakiekolwiek zanieczyszczenia mechaniczne, woda lub paliwo.
